1. Ξέρεις ποιός και πότε καθιέρωσε το θεσμό των παρελάσεων στην Ελλάδα;

Οι παρελάσεις στην Ελλάδα έχουν τις ρίζες τους στον προηγούμενο αιώνα και συγκεκριμένα το 1936. Τότε ο δικτάτορας Μεταξάς εγκαθιστά μαθητικές και στρατιωτικές παρελάσεις μαζί.  Ήταν μια πρώτη δοκιμή για τον δικτάτορα μιας και στα χρόνια που θα ακολουθήσουν, θα ασχοληθεί ιδιαίτερα με την ανάπτυξη της στρατιωτικής συνείδησης της νεολαίας και θα χρησιμοποιήσει γιορτές και παρελάσεις ως όργανα για την επίτευξη των σκοπών της. Το φασιστικό μοντέλο της τότε Γερμανίας του Χίτλερ και της Ιταλίας του Μουσολίνι ήταν κάτι που θαύμαζε ο δικτάτορας Μεταξάς. Η ελληνική μίμηση δεν έφτασε βέβαια την εφιαλτική επιβλητικότητα των γιορτών που οργάνωνε ο Μουσολίνι ή ο Χίτλερ, αλλά ακολουθούσε πιστά τη συνταγή τους.

Ο ίδιος ο Μεταξάς σημειώνει στο Ημερολόγιό του στις 25 Μαρτίου 1938: “Τι όνειρο ήταν χθες και σήμερα! -Χθες στο πεδίον του Άρεως με την Εθνική Νεολαία. Το έργον μου! Έργον που ενίκησε μέσα σε τόσες αντιδράσεις! Σχεδόν 18 χιλιάδες παιδιά από Αθήνας και Πειραιά, περίχωρα και από πολλές επαρχίες. Φάλαγξ “Ι.Μεταξά” Πατρών! (…) -Σήμερα. Τελετή. Ενθουσιασμός. Αποθέωσις. Παρέλασις στρατού θαυμασία. Απόγευμα παρέλασις Σχολείων Προσκόπων κτλ. και Εθνικής Νεολαίας με τα Τάγματα εις την ουράν. Αι φάλαγγες της ΕΟΝ ατέλειωτοι! Όλοι ντυμένοι! Περίπου 12-14 χιλιάδες! Εντύπωσις εις τον κόσμον καταπληκτική!”

2. Τι συμβολίζει η συμμετοχή στρατού και μαθητών στις παρελάσεις και για ποιο σκοπό επιλέχτηκαν αυτά τα κομμάτια της κοινωνίας ;

Στην πραγματικότητα κάθε παρέλαση είναι στρατιωτική. Η στρατιωτική παρέλαση γίνεται και για αυτούς που ήδη υπήρξαν εχθροί στο συλλογικό φαντασιακό υποσυνείδητο, ενώ η μαθητική παρέλαση στοχεύει στην επίδειξη της  ανερχόμενης «δύναμης» της χώρας, δηλαδή τη νεολαία, στους «επίδοξους μελλοντικούς εχθρούς». Άλλωστε αυτό ισχυρίζεται και ένα κομμάτι της σημερινής κυβέρνησης της χώρας αναφέροντας σε ανακοίνωση της πώς: «Είναι απαίτηση των καιρών η ανάδειξη του φρονήματος, του αξιόμαχου και των συμβολισμών των Ενόπλων Δυνάμεων, εγγυητριών της Εθνικής μας ανεξαρτησίας, ακεραιότητας και Εθνικής μας ενότητας».
Πέραν των υπολοίπων στις μαθητικές παρελάσεις τίθεται επίσης σοβαρό ζήτημα δεοντολογίας, όπως αναφέρει και ο Θανάσης Τριαρίδης στο άρθρο του «Τελετουργίες βίας και τρόμου»: “Στην στρατιωτική παρέλαση συμμετέχουν ενήλικες που έχουν την ευθύνη της συμμετοχής τους, αλλά και που μπορούν να αντισταθούν, έστω και με κυρώσεις. Αντίθετα, στη μαθητική παρέλαση παρελαύνουν μικρά παιδιά που δεν έχουν αυτοβούλως αυτή την δυνατότητα.”

http://www.epohi.gr/29102006_issues_givisis_march.htm

3. Γιατί στις παρελάσεις πρέπει να είναι όλοι ομοιόμορφα ντυμένοι και να περπατάνε με συγκεκριμένο βηματισμό;

Η παρέλαση ορίζεται ως μια στρατιωτική τελετή στην οποία οι δυνάμεις -προς τιμήν κάποιας επετείου- παρουσιάζονται δημόσια με τα όπλα και τον εξοπλισμό τους και κάνουν πορεία σε παράταξη (τοποθέτηση με βάση τους στοίχους -γραμμές, σειρές- και με καθορισμένες αποστάσεις) ώστε να ενισχύεται το πνεύμα της στρατιωτικής πειθαρχίας και να εξασφαλίζεται η οργανωμένη και γοργή κίνηση των στρατευμάτων.

«Κατά τη διάρκεια της προετοιμασίας, οι δάσκαλοι και καθηγητές είναι αναγκασμένοι να ακολουθήσουν διαδικασίες στρατιωτικές. Αν δεν το κάνουν, η παρέλαση θα θεωρηθεί αποτυχημένη. Αν δεν επιβάλουν στους μαθητές «στρατιωτική πειθαρχία» […] τα τμήματα των μαθητών δε θα παρελάσουν με το πρέπον ανάστημα, δε θα έχουν συγχρονισμένο βηματισμό, δε θα τηρούν τις κατάλληλες αποστάσεις, δε θα στρέψουν την κεφαλή προς τους επισήμους την κατάλληλη στιγμή, δηλ. δε θα παρελάσουν ως πειθαρχημένα άτομα μιας “συντεταγμένης ομάδας”. […] Η “εκμάθηση” του βηματισμού της τήρησης των αποστάσεων, της ζύγισης και στοίχισης, της στροφής της κεφαλής στην κατάλληλη στιγμή, ως ασκήσεις ακρίβειας είναι μέρος του προγράμματος στα μέτρα στρατιωτικής εκπαίδευσης. Παλιότερα οι ασκήσεις ακριβείας συμπεριλαμβάνονταν στα εκπαιδευτικά προγράμματα των σχολείων, επειδή όμως ήταν εμφανέστατα αντιπαιδαγωγικές καταργήθηκαν και δεν επιτρέπεται να εκτελούνται ακόμα και στο μάθημα της Φυσικής Αγωγής.»

http://omhroi.org/parelash/zhtw.htm

Μαζί λοιπόν με τα στρατιωτικά σώματα, τους στρατιωτικούς αυτούς κανόνες αναγκάζονται να υπακούσουν και οι παρελαύνοντες μαθητές και μαθήτριες.

Όλα τα παραπάνω προάγουν τον αυτοματισμό και τη μηχανοποίηση και φαίνεται να ταιριάζουν περισσότερο σε καλοκουρδισμένα ρομποτάκια παρά σε ανθρώπους. Δεν είναι τυχαίο που τα φασιστικά καθεστώτα ανά τον κόσμο, για να φτιάξουν πλήρως ελεγχόμενους κι ανελεύθερους πολίτες, δημιουργούσαν οργανώσεις νέων με ακριβώς τέτοια χαρακτηριστικά (αυστηρή πειθαρχία, ιδιαίτερα και ομοιόμορφα χαρακτηριστικά εμφάνισης και συμπεριφοράς, διεξαγωγή παρελάσεων σε στρατιωτικούς σχηματισμούς κ.α.).

4. Και τώρα, ας αναλογιστούμε…: εν καιρώ ειρήνης, που και πως χρησιμοποιούνται τα πολεμικά αεροσκάφη (που κάθε χρόνο βλέπουμε να κάνουν εντυπωσιακές επιδείξεις εν όψει εθνικών εορτών…);

Ακούμε συνεχώς ότι ο μόνος ρόλος των ελληνικών αεροσκαφών σε περιόδους ειρήνης είναι να αναχαιτίζουν τα τούρκικα αεροσκάφη που μπαίνουν στον “ελληνικό εναέριο χώρο”. Είναι όμως έτσι;

Η αλήθεια μάλλον δεν είναι ακριβώς αυτή μιας η ελληνική αεροπορία έχει συμμετάσχει σε πλήθος στρατιωτικών επεμβάσεων ανά τον κόσμο. Σε συνεργασία με το ΝΑΤΟ (μέλος του οποίου αποτελεί κι η ελλάδα από το 1952) τα πολεμικά αεροσκάφη της χώρας έχουν εισχωρήσει σε πλήθος χωρών, στα πλαίσια πάντα των “ ειρηνευτικών δυνάμεων ” που αποστέλλει το ΝΑΤΟ. Χαρακτηριστικότερα παραδείγματα είναι η συνδρομή των ελληνικών δυνάμεων στον πόλεμο της Κορέας στα μέσα του αιώνα καθώς και στους βομβαρδισμούς της Λιβύης από δυνάμεις του ΝΑΤΟ το Μάρτιο του 2011.

5. Και τελικά; Τελειώνοντας το σχολείο, τελειώνουν και οι παρελάσεις;

Για κάποιες ναι… και για κάποιους όχι!

Για τα αγόρια το ελληνικό κράτος επιφυλάσσει υποχρεωτική στρατιωτική θητεία που εκτός από τις παρελάσεις περιλαμβάνει και άλλες δυσάρεστες, καταπιεστικές και ανελεύθερες διαδικασίες (πολεμική εκπαίδευση, πειθαρχία και παραλογισμό, καψώνια, σκοπιές, εθνικιστική προπαγάνδα κ.α.)

Αναλογιστείτε λοιπόν όσοι θα πάτε στρατό -αλλά και όσες δε θα πάτε, αλλά έχετε γύρω σας αδέρφια, φίλους, αγαπημένους, συμμαθητές που το κράτος υποχρεώνει να στρατευθούν: Σε τι μας ωφελεί όλη αυτή η παρανοϊκή στρατικοποίηση κατά τη σχολική -και όχι μόνο- ζωής μας;

Και λίγα λόγια για μας:

Πιστεύουμε πως ο στρατός, ως μηχανισμός και δομή, αποτελεί μια συμπύκνωση χαρακτηριστικών και αξιών που μας βρίσκουν αντίθετους/ες έως εχθρικούς/ες. Η σκληρή και αδιαμφισβήτητη ιεραρχία, η απόλυτη πειθαρχία, ο παραλογισμός, η ισοπέδωση της προσωπικότητας, της διαφορετικότητας, της ιδιαιτερότητας είναι στοιχεία του στρατιωτικού μηχανισμού, που θέλουμε να αντιπαλέψουμε συλλογικά και δημόσια. Παλεύουμε για την κατάργηση της υποχρεωτικής στράτευσης, τη διάχυση του αντιμιλιταριστικού λόγου και στεκόμαστε αλληλέγγυοι/ες σε όσους διώκονται για την επιλογή τους αυτή.

Αν θέλετε να μας γνωρίσετε και να τα πούμε από κοντά, μπορείτε να μας βρίσκεται και κάθε Τετάρτη απόγευμα στο «Άνευ Αρχών» (Χατζηανδρέου 5, πίσω από το Γ.Ν. «Γεννηματάς») όπου κρατάμε βάρδια για την οικονομική ενίσχυση των διωκόμενων αρνητών στράτευσης όπως και κάθε Δευτέρα στις 7μμ, στον Κοινωνικό Χώρο για την Ελευθερία «Μικρόπολις» (Βενιζέλου & Β.Ηρακλείου 18) όπου κάνουμε τις συνελεύσεις μας.